Oorsignalen

Oorsignalen.

Opstaande oren of enigszins naar voren gericht:
"Wat is dat?"
Teken van alertheid.

Oren duidelijk naar voren gericht met ontblote tanden en gerimpelde neus:
"Kijk goed uit wat je doet! Ik ben klaar om te vechten"
De actieve, agressieve uitdaging van een dominante en zelfverzekerde hond.

Oren plat naar achter met ontblote tanden en gerimpelde neus:
"Ik ben bang, maar ik zal mezelf verdedigen als jij mij probeert pijn te doen"
Een angstig agressief gebaar van een niet-dominante hond die zich bedreigd voelt.

Oren plat naar achter maar de tanden zijn niet zichtbaar, glad voorhoofd, lage lichaamshouding:
"Ik accepteer jou als mijn sterke leider. Ik weet dat jij me geen pijn doet,
want ik vorm geen bedreiging voor jou"
Een gebaar van onderworpenheid en vredelievendheid.

Oren naar achter met de staart omhoog, knipperende ogen en ontspannen open mond:
"Hallo! Volgens mij gaan we samen pret maken"
Een vriendelijk gebaar, vaak gevolgd door wederzijds besnuffelen of uitnodiging om te spelen.

Oren een beetje naar achter en naar opzij:
"Ik maak me zorgen om wat mij te wachten staat. Ik vind dit niet leuk. Ik kan gaan vechten of er vandoor gaan"
Een teken van spanning of opwinding; kan snel leiden tot agressie of angst, afhankelijk van de ontwikkeling van de situatie.

Oren snel naar achter en naar voor bewegen:
"Ik neem de situatie even in ogenschouw, dus maak je niet druk om mij"
Een onderworpen vredelievend gebaar van een hond die afwachtend is en niet zeker van zichzelf

Waarom kweispelt een hond met zijn staart ??

Waarom kwispelt een hond met zijn staart?

Zowel door leken als door deskundigen wordt vaak gezegd dat een hond die met zijn staart kwispelt, vriendelijk gestemd is. Dat is niet juist. Dezelfde fout maken mensen die beweren dat een kat kwaad is als hij met zijn staart zwiept. De enige emotionele situatie waarin alle kwispelaars (zowel katten als honden) verkeren is dat ze zich in een conflictsituatie bevinden.

Dit geldt voor bijna alle voor-achter bewegingen in de communicatie tussen dieren onderling. Als een dier zich in een conflict situatie bevindt, heeft hij het gevoel naar twee kanten tegelijk getrokken te worden. Hij wil tegelijk naar voren gaan en terugdeinzen of tegelijk naar links en rechts gaan. Daar de ene aandrang tegengesteld is aan de andere blijft het dier waar het is, maar in een toestand van spanning. Het lichaam, of een deel ervan, begint zich de ene kant uit te bewegen, in antwoord op de ene aandrang, stopt en beweegt zich dan de andere kant uit. Dit leidt tot een heel arsenaal van gestileerde visuele tekens in de lichaamstaal, zoals kop draaien, kop wippen, poottrappelen, schouder draaien, ineen duiken, met de staart slaan en - bij katten en honden - het welbekende kwispelen.

Kwispelen als visueel signaal

Wat gaat er precies in de geest van een kwispelende hond om? Het komt er eigenlijk op neer dat de hond wil blijven en weg wil gaan. De drang om weg te gaan is duidelijk, die wordt veroorzaakt door angst. De drang om te blijven is ingewikkelder. Die kan door van alles veroorzaakt worden. De hond kan willen blijven omdat hij hongerig, vriendelijk gezind, of agressief is of om welke reden dan ook.

Daarom is het ook onmogelijk aan het kwispelen één enkele betekenis toe te kennen. Het is een visueel signaal dat alleen in zijn context begrepen kan worden, dus in verband met andere zaken die tegelijkertijd plaatsvinden.

Een paar duidelijke voorbeelden kunnen dit verduidelijken:

Pups kwispelen niet als ze nog erg jong zijn. Het vroegste kwispelen dat ooit gemeld is betrof een zeventien dagen oude pup, maar dat was ongewoon. Ongeveer de helft van de pups kwispelt met dertig dagen en dat kwispelen is pas met negenenveertig dagen tot volle rijpheid gekomen. (Dit zijn gemiddelden, bij verschillende rassen bestaat enige variatie). De situatie waarin het eerste kwispelen optreedt is wanneer de pups bij de teef drinken. Als ze zich op een rij tegen haar buik rangschikken en zij begint ze te zogen, dan beginnen hun staartjes heftig te kwispelen. Het ligt voor de hand dit te interpreteren als 'gezellig samen genieten' van de kant van de jonge dieren, maar als dat het geval is, waarom werd er dan niet eerder gekwispeld, toen de pups bijvoorbeeld twee wekenoud waren? De melk was toen even belangrijk voor hen en hun staarten waren ver genoeg ontwikkeld, dus wat ontbrak er nog?

Het antwoord is: onderlinge rivaliteit. Op de leeftijd van twee weken kruipen de pups bij elkaar voor warmte en omdat het lekker is, maar van echte rivaliteit is nog geen sprake. Maar op een leeftijd van zes of zeven weken, als het staartkwispelen tot volle ontplooiing is gekomen zijn de pups in het stadium van onderlinge schermutselingen. Om bij de moeder te drinken moeten ze heel dicht bij elkaar komen, vlakbij de lijfjes van hen die net nog naar hen hapten en hen achterna zaten. Dat veroorzaakt angst, maar de angst wordt overstemd door het verlangen aan dicht opeenstaande tepels te zuigen. Dus tijdens het zogen verkeren de pups in een conflictsituatie tussen honger en angst, ze willen bij die tepel blijven en ze willen niet te dicht bij de andere pups zijn. Dit is het conflict dat bij honden het vroegste staartkwispelen doet ontstaan. De volgende situatie waarin het kwispelen optreedt is bij het bedelen om voedsel bij het volwassen dier.

Hier werkt hetzelfde conflict. Als het jong dicht bij de bek van het volwassen dier komt om daar voedsel te zoeken, worden ze weer gedwongen heel dicht bij elkaar te komen.

Later, wanneer ze als volwassenen elkaar na een scheiding ontmoeten kwispelen ze naast hun andere contactsignalen. Hier is het de combinatie van vriendschaps- en angstgevoelens die het emotionele conflict veroorzaakt. Ook seksuele toenaderingspogingen gaan met kwispelen gepaard, daar seksuele aantrekking en angst naast elkaar aanwezig zijn. En, het opvallendst, ook bij een agressieve benadering wordt er gekwispeld. In dat geval is de kwispelaar weliswaar vijandig gezind, maar ook angstig, dus ook hier een conflict tussen twee tegengestelde geestestoestanden.

Variaties in kwispelen

De manier van kwispelen vertoont allerlei variaties. Onderdanige honden kwispelen soepel en breed. Agressieve honden kort en stijf. Hoe ondergeschikter een kwispelaar is, des te lager houdt hij de kwispelende staart. Het zelfbewuste dier houdt zijn staart bij het kwispelen recht overeind.

Hoe komt het nu dat het kwispelen zo vaak wordt aangezien voor een teken van welgezindheid, terwijl iedereen dit alles kan waarnemen door naar honden (of wolven) te kijken bij ontmoetingen onder verschillende omstandigheden?

Het antwoord is: dat wij veel meer gewend zijn aan mens/hond dan aan hond/hond begroetingen. Als we een paar honden hebben zijn ze haast steeds bij elkaar, maar zij en wij scheiden en herenigen ons meermalen per dag. Wat we dus keer op keer zien is de vriendschappelijk gezinde onderdanige hond die zijn baas of bazin, voor hem dominant lid van zijn 'roedel' begroet. Bij deze gelegenheid is zijn stemming er vooral één van vreugde en opwinding, maar toch nog doorspekt met een tikje angst, genoeg om de conflict reactie, het kwispelen, te doen ontstaan.

We kunnen dit moeilijk accepteren omdat we niet willen zien dat onze hond iets anders dan liefde voor ons zou kunnen voelen.

Een beetje angst

Het idee dat ze ook een beetje bang voor ons zouden kunnen zijn, wil er bij ons niet in. Maar denk eens even aan onze afmetingen - alleen al onze hoogte - in vergelijking met de zijne.

We toornen boven hem uit en dat alleen is al verontrustend. Voeg daar het feit aan toe dat wij op allerlei gebied dominant zijn en dat voor vele kanten van zijn voortbestaan van ons afhankelijk is, dan is het niet zo'n wonder dat zijn gevoelens gemengd zijn.

Ten slotte meent men dat naast de visuele signalen door het kwispelen ook geursignalen worden overgebracht.

Ook dit is voor ons moeilijk te begrijpen, tenzij we ons dwingen de wereld vanuit het gezichtspunt vanuit de hond te bekijken. Honden hebben elk hun eigen geur die door de anaalklieren worden afgescheiden. Ten gevolge van heftige kwispelbewegingen worden deze klieren regelmatig samengeknepen. Als de staart rechtop staat, zoals het geval is bij zelfbewuste honden, zal het snelle heen en weer zwaaien van de staart de afgifte van anaalgeuren enorm versterken. Hoewel onze menselijke neus niet gevoelig is om die persoonlijke geur te onderscheiden, zijn ze voor de hond zelf van grote betekenis. Dit extraatje zal ongetwijfeld hebben bijgedragen tot de grote rol die de simpele conflictbeweging van staartkwispelen nu in het sociale leven van de hond vervult.

Bron: Waarom blaffen honden.